Politologu Koço Danaj komentoi performancen e politikes dhe diplomacise shqiptare pas anetaresimit ne NATO, procesin integrues, rolin e opozites, viziten e Mete ne Serbi, te ardhmen e Maqedonise, domosdoshmerine e bashkimit te shqiptareve ne nje shtet.Duke ju referuar çeshtjes se vizave, Danaj theksoi se BE eshte nje klub i krishtere, qe merr vendime fetare dhe kjo sipas tij u vertetua vitin e kaluar, kur Shqiperia u penalizua si vend me popullsi perkatesisht myslimane.
Danaj shprehu bindje se vendimi per vizat eshte me shume politik dhe nuk ka te beje aq sa flitet me plotesimin e kritereve teknike. Sipas tij shkaku i mos liberalizimit te vizave eshte fetar dhe politikanet tane per interesa te pushtetit nuk kane pasur asnjehere guximin t’ua thone te verteten shqiptareve ne sy.
Danaj u ndal edhe tek qendrimi i opozites pas zgjedhjeve te qershorit, ku nder te tjera theksoi se opozita eshte marre vetem me kutite per nje vit rresh, pra me pushtetin e saj, duke lene menjane problemet qe shqetesojne vertete shqiptaret. Politologu Danaj komentoi edhe viziten e Metes ne Serbi. Ai pohoi se Ministri i Jashtem Shqiptar duhet ta shtonte ne diskutim me palen serbe shkeljen qe serbet i kane bere marreveshjes nderkombetare te Konculit per Luginen e Presheves, ku parashikohej respektimi i simboleve kombetareve per shqiptaret. Danaj ka folur edhe per Platformen e Shqiperise natyrale, domosdoshmerine e saj dhe arsyen e jehones ne median serbo malazeze.
Z. Danaj, Shqiperi sapo ka festuar nje vjetorin e anetaresimit ne aleancen e sigurise me ta madhe ne bote, NATO. Si ka evoluar diplomacia shqiptare gjate kesaj periudhe?
Duhet ta pohojme te gjithe se anetaresimi ne NATO ishte nje fitore e madhe e kombit shqiptar, e popullit shqiptare dhe e politikes shqiptare ne teresi. Pra, kemi te bejme nder ato te pakta raste, kur opozita dhe maxhoranca gjejne nje gjuhe te perbashket, gjejne nje konsensus per nje ngjarje madhore. Dhe, pikerisht, duhej qe festimi i nje vjetorit te pranimit ne NANO, perseri shqiptaret t’i gjente bashke. Pra, duhej qe per nje çast te lihej menjane ajo qe quhet politike e dites dhe ajo qe quhet politike e pushtetit per hir te politikes se kombit, gje qe nuk ndodhi, sepse u festua ne te dy krahet veç e veç. Mazhoranca festoi me vete, opozita festoi me vete.
Ndaj, me duhet te them se ka ardhur momenti qe ngjarje te medha kombetare te mos jene me prone politikanesh, apo grupe politikanesh, apo partish politike, por te jene vetem prone dhe atribut i te gjithe popullit, e nje kombi te tere, pasi ka ardhur koha qe ne ngjarje te tilla politika e pushtetit duhet te heshte dhe vendin e saj duhet ta zere politika kombetare. Ngjarje te tilla jane evenimente madhore ne historine e nje kombi. Imagjinoni qe pranimi ne NATO ndodhi 15 dite pas tragjedise se Gerdecit. Pra, nese duhet te flitej per kushte, situata ishte e atille per te thene jo, por pranimi ne NATO ishte nje vendim politik, per kontributin qe dha kombi shqiptare gjate tere kesaj periudhe dhe meqe ishte nje vendim politik nuk hodhen ne tavoline kushte nese keni plotesuar apo kriteret, por u hodh ne tavoline jetesimi i nje kerkesa, i nje vendimi politik, se shqiptare dhe Shqiperia e meriton te jete anetare e NATO-s, per ate kontribut shume te madh qe ka dhene per stabilitetin dhe paqen ne rajon.
- Ç’mendim keni per pune e diplomacise shqiptare ne teresi per te promovuar ne qarqet nderkombetare ecurine e reformave dhe plotesimin e kushteve per marrjen e vizave?
Ne nuk mund ta mohojme se Shqiperia eshte nje vend i vogel. Nuk mund ta mohojme se ky vend i vogel, ky shtet i vogel, kufizohet mbi 80 % te kufirit te tij me veten e tij. Ne nuk mund ta mohojme qe Shqiperia ka ende probleme qe kane te bejne me mireqenien, me konsolidimin e reformave demokratike, apo me shume me konsolidimin e mentaliteti demokratik, jo thjeshte ne gjirin e shoqerise, por ne mjaft raste ne gjirin e asaj qe quhet shtrese politikanesh. Dhe, ne kete aspekt ndodh qe ne mjaft raste politika apo diplomacia i nenshtrohet nje lloj fatalizmi, meqe jam i vogel nuk kam nevoje te flas sepse nuk me degjon kush, ne nje kohe qe harrohet se ne sistemet demokratike degjohet si i vogli ashtu edhe i madhi. Per shembull, Gjermania eshte kontributorja me e madhe ne Bashkimin Evropian, por ka vetem nje minister ne Komisionin Evropian. Qipro eshte vendi me i vogel i BE, por gjithsesi ajo ka prape nje minister dhe fjala e komisionerit qipriot eshte e njejte dhe e barabarte me ate te komisinerit Gjerman. Te drejten e vetos, siç e ka Gjermania, ashtu e ka edhe Qipro. Pra njohja e mekanizimit e veprimit te BE, duhet ta çoje diplomacine shqiptare ne eliminimin e ketij lloji ballkanizmi dhe ne perpunimin e atyre ideve qe kane te bejne ne radhe te pare me dinjitetin e Shqiperise. Domethene, me shume se kushdo, luften, perpjekjen, per dinjitetin e kombit shqiptar duhet ta kryeje diplomacia shqiptare kudo qe ajo vepron. Jo thjeshte si qender institucionale ne Tirane, por ne te gjitha ato vende te botes ku ekzistojne ambasadat e Shqiperise. E dyta, duhet qe kjo diplomaci te perpunoje ato teza dhe ato ide, te cilat shqetesojne sot Shqiperine ne veçanti dhe popullin shqiptar ne pergjithesi. Pra, sot popullin shqiptare ne veçanti e shqeteson çeshtje e liberalizimit te vizave. Atehere, eshte detyra numer nje e diplomacise shqiptare, jo vetem per te bere deklaratat propagandistike se ne e meritojme liberalizimin e vizave, jo vetem per te thene – takuam ate apo kete diplomat te Brukseli – por per te thene edhe te verteten.
- Cila eshte e verteta z. Danaj?
E verteta ne kete rast ka te beje jo me keto deklarata, e verteta ka te beje qe Bashkimi Evropian lidhur me çeshtjen e liberalizimit te vizave ndaj Shqiperise, mbajti nje qendrim te gabuar, mbajti nje qendrim me ngjyrime fetare dhe etnike. Me lejoni t’ju them qe ish-komisioneri per zgjerim i KiE, Oli Ren, ne fjalen e tij qe mbajti ne Parlamentin Evropian lidhur me plotesimin e kushteve nga Serbia dhe Mali i Zi per liberalizimin e vizave, u shpreh qe Serbia nuk i ka plotesuar shumicen kushteve, Mali i Zi nuk i ka plotesuar shumicen e kushteve, por duhet ta marrim kete vendim politik. Une shtroj pyetjen, pse s’u tha edhe per Shqiperine qe nuk i ka plotesuar kushtet, por duhet perseri ta marrim kete vendim politik, por u la jashte per nje arsye qe fatkeqesisht diplomacia shqiptare nuk thote. U la jashte per arsye fetare. Por, nje nga nga eurodeputetet u shpreh hapur: T’ua liberalizojme vizita qe me 19 dhjetore vellezerve tane ne Mal te Zi, Serbi dhe Maqedoni, qe ata t’i gezojne dhe t’i shijojne krishtlindjet evropiane. Ketu del qarte shkaku i mos liberalizimit te vizave. Fatkeqesisht politika shqiptare, per interesin e pushtetit nuk e thote kete, por flet per kushte, flet per kritere, flet per arsye teknike, te cilat ekzistojne, por ne qofte se do te mbetemi tek ato, nese vendimi do te varet tek ato, te jemi te sigurt qe asnjehere nuk do te kete vendim pozitiv. Vendimi ne radhe te pare eshte politik.
- Z. Danaj, pas zgjedhjeve te 28 qershorit opozita shqiptare ka mbajtur nje qendrim radikal ndaj institucioneve dhe maxhorances. Sa e ka demtuar imazhin e Shqiperise ne syte e nderkombetareve kjo sjellje agresive?
Une gjykoj dhe analiza na çon ne konkluzionin se me shume sesa imazhin e Shqiperise, opozita ka demtuar imazhin e vet, pasi per afro nje vit opozita ka luajtur ne boshllek, per afro nje vit opozita nuk ka hedhur asnje ide. Opozita ka kerkuar vetem te hapen kutite. “Te hapen kutite” nuk eshte ide, eshte lufte per pushtet. Pra per afro nje vit nuk u hodh asnje ide. Cili eshte qendrimi i te majtes shqiptare per mireqenien e kombit? Cili eshte kontributi i te majtes shqiptare lidhur me reformat qe duhet te kryeje Shqiperia per te plotesuar ate bllok reformash qe ka kryer çdo vend i BE?
Duke thene kete, kam parasysh qe, te gjithe kete periudhe opozita me shume ka demtuar veten e saj, ka demtuar imazhin e saj, sepse me shume ka bere lufte deklaratash politike te shkruara e te lexuara dhe asnje gje tjeter, e cila mund te pergatise vete kete opozite, qe neser kur te vije ne pushtet te dije te qeverisi vendin. Te qeverisesh vendin nuk do te thote te mbetesh rob, nuk do te thote qe te mendosh vetem per pushtetin tend. Te qeverisesh ne vend, do te thote qe te mendosh sesi do te zhvillohet ky vend, sesi do te zhvillohen zona te veçanta, e qe t’i besh keto objekt i nje diskutimi te gjere. Per shembull, opozita ka nje fondacion “Qemal Stafa”. A dini gje ju qe ky fondacion eshte mbledhur nje here per te diskutuar ato probleme qe shqetesojne qytetaret shqiptare? Jo. Pra, per ta perfunduar dua te them qe nuk eshte demtuar imazhi i Shqiperise. Ne luften per pushtet nuk demtohet imazhi i nje vendi, demtohet imazhi i atyre politikaneve, te cilet harrojne Shqiperine per hir te interesit per pushtet.
- Z. Danaj, ish-ministri i Jashtem Lulzim Basha eshte nisur dy dite me pare drejt Brukselit per te prezantuar plotesimin e kushteve per heqjen e vizave, çfare impakti do te kete kjo vizite ne vendimin e samitit te 2 qershorit?
Kete po e lidh me ate çka thashe me lart, me arsyen e mos marrjes se vendimit per liberalizimin e vizave per Shqiperine dhe Bosnjen qysh vitin e kaluar. Shpreh bindjen se BE do te marre vendimin per liberalizimin e vizave, pasi nuk do ta perserise me gabimin e vitit te kaluar. Prandaj, kjo vizite e ministrit te Brendshem, i cili do te kete nje seance degjimore, te jeni te sigurt qe do te dale me sukses sepse vendimi qe eshte marre nuk kthehet. Pra, vendimi eshte politik. Brukseli eshte i detyruar t’i liberalizoje vizat, per ndryshe duhet te pranoje se eshte nje klub i krishtere. Dhe kete nocion “Klub i Krishtere”, nuk jam une i pari qe e them, shume politiken dhe analiste perpara meje e kane thene. Pra, Brukseli nuk duhet te sillet si klub i krishtere ndaj shqiptareve, te cilet jane me shumice te perkatesise myslimane.
- Disa jave me pare, kryediplomati shqiptar Ilir Meta, zhvilloi nje vizite ne Beograd, vizite e cilat u komentuar shume ne dy aspekte – nje pale e cilesuan si kunder interesave te Kosoves, ndersa pala tjeter e konsideroi te suksesshme dhe hap drejt rivendosjes se marredhenieve me Serbine. Ju çfare mendoni per kete vizite?
Çdo vizite e çdo politikani shqiptare, kudo qe behet apriori eshte e rendesishme, per me teper vizita ministrit te Jashtem Shqiptare ne nje vend me te cilin Shqiperia ka pasur dhe vazhdon te kete probleme te mprehta. Pra, problemi nuk eshte i tille. Ministri i Jashtem mund te shkoje kudo dhe duhet te shkoje kudo per hir te interesave te kombit shqiptare, per hir te interesave te vendin qe perfaqeson. Dhe ne kete aspekt, çdo vizite duhet konsideruar si pozitive. Por, thelbi i problemi nuk qendron nese duhet te shkonte apo nuk duhen te shkonte, siç jane shprehur disa qe nuk duhet te shkonte, duhet te shkonte edhe ne Sarajeve, edhe ne Podgorice, edhe ne Zagreb, nuk ka rendesi kjo, pasi kjo eshte detyra.
- Atehere ku qendron problemi i vizites z. Danaj?
Ajo qe eshte e rendesishme dhe qe meriton analize eshte se çfare mesazhesh percjell vizita, cila eshte problematika, e ketu, perveç aneve pozitive une kam rezervat e mira. Cilat jane keto rezerve? Po marr te paren. Ministri i Jashtem i Shqiperise e ka per detyre te dije qe ne vitin 2001 eshte nenshkruar nje marreveshje nderkombetare per Luginen e Presheves, e firmosur nga ish-perfaqesuesi special i NATO-s, Piter Fiejt dhe nga ish-komandanti i pergjithshem i UÇKMB, Shefqet Myslimi. Ajo quhet Marreveshja e Komculit. Kjo marreveshje nderkombetare, e cila me vone iu dergua edhe autoriteteve serbe ka nje sere klauzolash. Une e kam lexuar, studiuar dhe ballafaquar, ku del se kjo marreveshje ne 80 % te saj jo vetem qe nuk eshte zbatuar, por eshte injoruar. Atehere ky ishte problemi i pare qe duhej te trajtohej me homologun e tij serb dhe me presidentin e Serbise. Problemi i dyte ka te beje qe ministri i Jashtem i Shqiperise shkoi ne Luginen e Presheves dhe kjo ishte nje gje shume pozitive. Por kush jeton ne Luginen e Presheves? Jeton nje pjese e popullit shqiptare? Po. Kjo pakice shqiptare nje nga simbolet kombetare ka flamurin shqiptar. Si ka mundesi qe nuk u lejua te perdorej asnje flamur shqiptar! Pritej Ministrit i Jashtem i Shqiperise per here te pare pas 50 vitesh. Ç’te keqe kishte te perdorej flamuri shqiptar? Kush ka frike nga flamuri shqiptar? Pra pergjegjesia bie te qeveria serbe, e cila ka injoruar marreveshjen, duke mos lejuar shqiptaret e Presheves te perdorin simbolet e tyre. Pikerisht kjo qeveris serbe duhet te bente gjestin fisnik duke thene: po perdoreni shqiptare flamurin tuaj sepse ju vjen ministri shqiptar, i kombit tuaj. Dhe te mos thuhet se behet ne Beograd qe shqiptaret e Lugines se Presheves duhet te gjejne nje flamur tjeter.
Çfare flamuri te gjejne?
Te shpikin nje flamur tjeter si ai i Kosoves? Une do te t’i thosha homologut serb po te isha se nga Lugina e Presheves ne vitin 2001 kane ikur 30 mije shqiptare te cilet sot jane ne Kosove. Çfare behet per rikthimin e tyre? Sot Metvegja dikur shqiptare eshte serbe. Tani kane mbetur vetem 7 % shqiptare. Pra, do te thosha se demokraci dhe marredhenie e fqinjesise se mire nuk do te thote spastrim etnik i krahinave ku jetojne pakicat. Pra, une e kam fjalen ne kete aspekt, ne duhet te takohemi me kedo, por duhet t’i paraqesim shqetesimet tona kujtdo dhe jo per hir te asaj qe te mos na quajne nacionaliste te harrojme problemet reale, duke dale me sloganin e fqinjesise se mire. Fqinjesi e mire do te thote secili me dinjitet ne shtepine e vet. Ne qofte se nuk jeton secili me dinjitet nuk ka fqinjesi te mire, perkundrazi ka racizem.
-Z. Danaj, tashme eshte hedhur ideja e Shqiperise natyrale. A mendoni se ka ardhur koha qe shqiptaret te kerkojne Shqiperine natyrale, pra te bashkohen si shtet?
Koha me shume sesa eshte ajo po iken, sepse kjo eshte thelbi i saj, ajo ik, nuk qendron. Dhe nuk mund te qendroje te prese shqiptaret se kur do te zgjohen nga gjumi. Prandaj bashkimi i shqiptareve ne nje shtet, te cilin une e quaj Shqiperi natyrale, sot eshte nje realitet, sot eshte nje domosdoshmeri, sot eshte nje kerkese e cila duhet te realizohet sa me pare per disa arsye. Arsyeja e pare ka te beje me vete Shqiperine. Pra, shqiptaret nuk mund te jene me kaq artificial ne ndertimin e shtetit te tyre. Nuk ka artificialitet me te madh ne bote per nje komb sesa ai te kufizohet ne 80 % te kufirit me veten e tij, qe fillon nga Hani i Hotit, vazhdon ne Qafen e Prushit, Vazhdon ne Qafen e Morines, vazhdon ne Qafen e Thanes etj. Atehere duke qene ky artificialitet, ky absurd kaq i madh, shqiptaret duhet te kerkojne qe edhe ata te jene si kombet e tjere, qe t’u lejohet e drejta te bashkohen. Me kete nuk kam parasysh qe shqiptaret te vazhdojne luften, nuk kam parasysh qe shqiptaret te derdhin gjak. Shqiptaret, per gjate nje shekulli me radhe kane derdhur aq shume gjak sa te bejne pese Shqiperi. Tani nuk ka me nevoje. Nese deri dje shqiptaret thoshin te vdesim ne kembe, sot duhet te thone te jetojme ne kembe. Te jetosh ne kembe do te thote te kesh dinjitet nacional dhe shqiptaret duhet ta bejne kete. Pra, po i rikthehem pyetjes suaj, koha po iken dhe prandaj shtohet urgjentisht bashkimi i shqiptareve ne nje shtet. Sot me shume se kurre kjo mund te realizohet.
- Pse mund te realizohet?
Jane disa arsye. E para, ne te gjithe pranojme se sot jetojne ne nje rajon demokratik, pra pranojme se ka demokraci. Atehere, demokraci do te thote te mos kete tabu, Vetem ne sistemet totalitare nuk te lejohej te flisje per çdo gje. Ne sistemet demokratike te lejohet dhe e ke per detyre te flasesh. Sot, per shembull po behet gjithe kjo zhurme e madhe, madje angazhohet edhe diplomate te fuqive te medha per te drejtat e homoseksualeve. Kjo behet ne kuader te demokracise dhe nuk ka asgje te keqe. Po kur ka angazhim kaq te madh per homoseksualizmin, pse te mos kete nje angazhim shume here me te madh per bashkimin etnik te shqiptareve? Kujt i prish pune kjo? Perkundrazi kjo kerkon perkushtim ne radhe te pare, e dyta kerkon qe te jesh politikan dhe te mos mendosh vetem derisa sa te kesh pushtetin, por te jesh politikan dhe te mendosh per kombin sa te kesh jeten. Pra, ne radhe te pare te jesh shqiptare me mendesi progresiste, e jo europeist me origjine shqiptare. Problemi i dyte. Te gjithe qeverite shqiptare, te gjithe politikanet shqiptare, kane festuar 28 nentorin e vitit 1912 si diten e shpalljes se pavaresise. Po ç’eshte 28 nentori?
28 nentori eshte shpallja e pavaresise se Shqiperise natyrale dhe jo e kesaj Shqiperie artificiale. Kjo e fundit u vendos me 29 korrik te vitit 1913 nga Konferenca e Londres. Te gjithe politiken shqiptare qe nga Ismali Qemali, Ahmet Zogu, Mit’hat Frasheri, Enver Hoxha etj., kane festuar 28 nentorin, pra ne heshtje nuk e kane pranuar vendimin e Konferences se Londres, ne heshtje kane pranuar Shqiperine natyrale. Se treti. Tashme bashkesia nderkombetare eshte duke i riparuar gabimet e se kaluares. eshte riparuar gati 80 % Konferenca e Versajes, e cila mbas shperberjes se perandorise Austro-Hungareze, krijoi mbreterine Serbo-Kroate-Sllovene. Po ju jep nje shembull. Mali i Zi deri ne vitin 1919 ishte shtet i pavarur, Konferenca e Versajes ia mohoi pavaresine sepse e futi brenda mbreterise, ashtu siç beri me Bosnjen. Nderkohe sot kemi pavaresine per te gjithe keto shtete. Pra u rregulluan gabimet e Konferences se Versajes, ku tashme ka mbetet ende pa u rregulluar gabimet e Konferences se Londres. Prandaj, une kam hedhur idene qe sot ka nevoje per nje konference nderkombetare Londer 2, natyrisht me pjesemarrjen e aleatit me te afert te shqiptareve, SHBA. Pa u rregulluar me Londren 2, nuk do te kete as progres dhe as paqe per vendet e Ballkanit. Shqiptaret nuk po e hedhin per here te pare kete teze ka nje shekull qe e kane kerkuar bashkimin. Shqiptaret jane vrare per kete ide, per bashkimin e trojeve shqiptare. Tani problemi shtrohet qe duke perfituar nga fakti se jemi ne nje sistem demokratik ky problem duhet te zgjidhet. Ky problem nuk ka te beje vetem me shqiptaret, por edhe me vete rajonin e Ballkanit.
- A e ndalon Kushtetuta jone bashkimin e trojeve shqiptare?
Ne e pranojme ne Kushtetuten e Shqiperise te drejten legjitime te shqiptareve per t’u bashkuar. Kjo Kushtetute u miratua edhe nga Komisioni i Venecias. Pse nuk e hoqi Komisioni kete pike? Po t’u thoshte, te jesh i sigurt qe partite tone do te ndryshonin Kushtetuten siç e kane ndryshuar here te tjera brenda nates. Pra e la dhe shqiptaret u pranuan ne NATO. Po te jene nderkombetaret kunder bashkimit te shqiptareve, ekspertet e NATO-s para se te merrnin vendimin e pranimit, e kane studiuar Kushtetuten e Shqiperise me mire sesa vete ne dhe e kane pare ne Kushtetute te drejten legjitime per t’u bashkuar. Dhe nuk thane asnje gje. Atehere, eshte nje detyrimi Kushtetues e drejta per t’u bashkuar. Duke qene nje detyrim i tille, mos angazhimi per bashkim eshte shkelja me e rende qe i behet Kushtetutes. Dhe kjo ka te beje me te gjithe politiket shqiptare, te cilet propagandojne Shqiperia Evropiane dhe jo Shqiperi Natyrale. Shqiperia Evropiane eshte ne thelb Shqiperi otomane. Ne thelb sot kemi mbeturina te perandorise otomane, ku kishim vilajet, pavaresisht kostumit modern dhe deklaratave moderne. Shqiperia natyrale eshte Shqiperia Evropiane. BE nuk mund te pranoje mbeturina otomanizmi, pa u bashkuar trojet shqiptare. Nuk pranon vilajet me kostum modern. Prandaj them se koha po iken dhe ne duhet me çdo kusht te bashkojme trojet e copetuara nga Konferenca e Londres.
- Pas rikthimit te idese nga ana juaj per Shqiperine Natyrale, deri me tani ne mediat elektronike dhe te shkruara serbe jane botuar mbi 100 artikuj, natyrisht kunder kesaj ideje. Si e shpjegoni kete superndjeshmeri per nje kohe kaq te shkurter?
Shumica e mediave serbe dhe malazeze njekohesisht e kane shprehur kete mospajtim. Ndjeshmeria ka te beje me diçka tjeter, sepse ne platformen qe i eshte dhene publikut, e cila eshte botuar ne serbisht, greqisht, maqedonisht dhe anglisht, ka disa elemente qe politikes serbe i kane hequr armen kryesore nga dora per te atakuar dhe per te etiketuar shqiptaret si destabilizues. Ne platforme nuk behet fjale per dhune as per arme, platforma ka nje devize – domosdoshmeri e Shqiperise natyrale me dialog me kedo, edhe me serb, me grek etj. Dialog per gjithçka. Ejani te ulemi ne tavoline. Nese ju keni argumente me shume, ne terhiqemi. Nese ne kemi me shume argumente, pra nese nuk kemi me vete vetem te drejten historike, por edhe realitetin aktual, atehere ne terhiqemi. Ato hedhin tezen e rrezikut te prishjes se monumente serbe qe ndodhen ne trojet shqiptare. Kjo teze nuk ekziston, eshte nje teze qe nuk ngjit dhe e vjetruar, Pse? Ku kane qene keto monumente para 100 vjetesh? A kane ne qene ne mes te shqiptareve?
Po. Pse nuk i preken atehere? Perkundrazi i mirembajten. Murgjit manastireve serbe aty kane qene dhe jane. E dyta, diplomacia serbe ka nevoje te njohe me mire historine. Nen logjiken e diplomacise serbe duhet te themi se Bregdeti i Izmirit ne Turqi eshte toke greke, sepse ne kete gji para shume shekujsh lindi ajo shkolle e madhe filozofesh qe quhet shkolla e Miletit, e drejtuar nga tre filozofet e shquar grek. Por. Turqia, ende sot e mban si nje monument te larte kulture ate vend ku kane jetuar dukur ato tre filozofe te shuar. Po marr Siciline. Ne Sicili, ne Krotone, ka jetuar Pitagora, Portagora, Anaksagora Ksenofani. Po te ecim me logjiken e diplomacise serbe duhet qe Greqia te çoje trupat ushtarake ne Sicili. Pra dalengadale logjika nacionaliste serbe po çmontohet ne saje te argumenteve qe sjellin shqiptaret. Keshtu do te ndodhe edhe me Shqiperine natyrale. Ata kane frike nga dialogu, nga Tavolina, prandaj paten edhe ate ndjeshmeri qe thate ju.
- Para vizites se Presidentit Topi ne Maqedoni, kryetari i PDSH, Mendu Thaçi, hodhi idene e federalizimit te Maqedonise. Po ashtu, Arber Xhaferri, nje nga nenshkruesit e Marreveshjes se Ohrit ka hequr firmen qe hodhi ne vitin 2001. Cila eshte e ardhmja e Maqedonise?
Po jo vetem nga detajet qe permendet ju me te drejte ne pyetjen tuaj, por edhe nga nje takim te zhvilluar para disa ditesh me eksperte dhe juriste te njohur shqiptare, u hodh dhe u argumentua domosdoshmeria e federalizimit te Maqedonise, per nje arsye madhore. Maqedonia nuk mund te jetoje dot ketu siç eshte, pasi kemi nje nacionalizem gjithnje e me agresiv te partive maqedonase, siç kemi nje perulje te partive shqiptare. Pra, nuk kemi ne Maqedoni opozite etnike shqiptare, kemi vetem opozite politike. Atje problemi etnik eshte ende i pazgjidhur opozita etnike eshte domosdoshmeri. Shqiptaret ne Maqedoni marrin pjese formalisht ne Parlament. Marreveshja e Ohrit e vitit 2001 e shpetoi Maqedonine. Po mos ta kishin shpetuar shqiptaret, sot Maqedonia do te ishte me dysh. Sot Qafa e Thanes nuk do te ishte pike kufitare, por do te ishte thjeshte nje nocion brenda nje territori.
Shqiptaret asokohe degjuan nderkombetaret, por edhe besuan se pala maqedonase ishte ulur me kembe ne toke. Tani Marreveshja e Ohrit ka vdekur, nuk ekziston me. Por, politikanet shqiptare kane frike te thone te verteten, sepse po te thone te verteten duhet te japin doreheqjen. Presidenti i Shqiperise ndodhet per nje vizite ne Maqedoni, por nuk e di a ja kane thene se shqiptaret e atjeshem nuk lejohen ta perdorin flamurin e tyre. Ne vitin 2004 u miratua nje ligji ne Parlamentin Maqedonas per perdorimin e flamurit nga grupi etnik shqiptare, por ne marreveshje te fshehte nje grup deputetesh nacionaliste e çuan kete vendim ne Gjykaten Kushtetuese. Dhe Kushtetuesja Maqedonase ne 2007 mori vendim per mosperdorimin e flamurit shqiptare. Sot flamuri perdoret pa leje, qe do te thote qe mund te ndodhe çdo gje.
Federalizimi i Maqedonise eshte i pashmangshem. Ashtu siç eshte i pashmangshme me vone bashkimi me Shqiperine.
